تزیین لبو شب یلدا با سیخ چوبی به شکل گل

شب یلدا طولانی ترین شب سال است که در این شب ایرانیا خوراکی های مختلفی تهیه می کنند و در کنار خانواده میل می کنند. یکی از این خوراکی های خوشمزه، لبوی پخته شده است که طعمی عالی دارد.

لبو یکی از خوشمزه‌ترین و محبوب‌ترین ریشه‌های خوراکی است که در بین ایرانیان طرفدار زیادی دارد. لبو در فصل پاییز به بازار می‌آید و خوردنی خوشمزه محبوب در شب‌های سرد پاییزی و زمستان است. لبو در تهیه انواع سالاد، بورانی، ترشی، مربا و بعضی خوراک‌ها و آش‌ها کاربرد دارد؛ ولی خوردن لبو به صورت پخته همراه با شکر یا شیره رایج‌تر است.

لبو یا چغندر قرمز ریشه اصلی گیاه چغندر است. این ماده غذایی سرشار از فیبر، ید، کلسیم، ویتامین C، نیترات، بتائین و آنتی اکسیدان‌های قوی مثل بتاکاروتن، کاراتنوئید‌ها و فلاونوئیدهاست. لبو همچنین طبع معتدلی دارد. هنگام خرید لبو توجه داشته باشید که لبوی مرغوب باید کوچک و سفت و رنگ آن نارنجی پر رنگ باشد. اگر لبو خیلی بزرگ همراه با ریشه‌های پشمی زیاد بود، هرگز آن را خریداری نکنید؛ زیرا نشان دهنده یک لبوی پیر است. لبوی خیلی بزرگ معمولا وسطش سفت است و مغزپخت نمی‌شود. به طور کلی همیشه سعی کنید لبو‌های کوچک یا متوسط را خریداری کنید که پخت‌شان هم راحت‌تر است.

ابتدا لبو‌ها را خوب بشویید؛ ولی پوست نکنید. لبو‌ها را داخل یک قابلمه بگذارید و روی آن آب بریزید. آب باید به اندازه‌ای باشد که روی لبو را کاملا بپوشاند. شکر را به آب اضافه کنید و قابلمه را روی اجاق گاز بگذارید. ابتدا حرارت اجاق را زیاد کنید تا آب جوش بیاید، سپس حرارت را روی کم‌ترین حالت تنظیم کنید و درب قابلمه را ببنید. باید صبر کنید تا لبو‌ها بپزند. حدود یک ساعت و نیم زمان لازم است تا لبو خوب پخته شود. بعد از گذشت این مدت زمان قابلمه را از روی اجاق گاز بردارید و لبو‌ها را یکی یکی از قابلمه بیرون بیاورید. لبو‌ها را داخل یک سینی بچینید و چند دقیقه صبر کنید تا از حرارت بیفتد؛ سپس پوست لبو را که حالا خیلی نرم شده است، با دست و خیلی آرام بگیرید.

لبو‌های پوست گرفته را دوباره داخل همان قابلمه بگذارید و نبات را به همان آب لبویی که داشتیم، اضافه کنید. دوباره درب قابلمه را ببندید و اجازه بدهید لبو‌ها با نبات و با حرارت خیلی کم حدود ۱ ساعت دیگر بپزند. سپس اجاق گاز را خاموش کنید و لبو‌های آماده را داخل ظرف سرو بچنید. خواهید دید که آب لبو بسیار غلیظ شده است. این آب غلیظ و خوش‌رنگ را روی لبو‌ها و اطراف ظرف سرو بریزید. می‌توانید برای تزیین یک لبو را برش بزنید و با قالب‌های گل یا قلب قالب بزنید و دور ظرف سرو بچینید.

روش دیگرپخت لبو برای شب یلدا : لبو ها بعد از شستن درون فویل آلومینیومی قرار دهید. سپس چغندرها را درون فر طبقه وسط با دمای ۱۶۰ تا ۱۸۰ درجه به مدت ۴۵ دقیقه الی یک ساعت قرار دهید. بعد از پختن لبو ها را از درون فویل خارج کرده و بعد از خنک شدن پوست آن را جدا و برش بزنید.

لبو جزو خوراکی‌های پایه ثابت در شب‌های سرد سال خصوصا شب چله است؛ یکی از دلایل محبوبیت آن علاوه بر خواص بسیار زیادی که برای بدن دارد، این است که شما می‌توانید انواع دسر شب یلدا را با لبو تهیه کنید؛ دسر لبو در مدت زمان بسیار کمی آماده می‌شود و به دلیل رنگ بسیار جذاب آن، می‌تواند به دورهمی‌های شما رنگ ببخشد.

لبو از خاصیت های فراوانی برخوردار است که مهمترین آنها کاهش فشار خون بالا، درمان کم خونی، کاهش وزن و لاغری، درمان دیابت، درمان بیماری های قلبی می باشد، به همین دلیل این سبزی خوشمزه در شب یلدا یکی از ملزومات می باشد .

یکی دیگر از دلایلی جشن گرفتن یلدا به اعتقاد برخی تاریخ شناسان این است که در واقع ۳۰ آذر برای اکثر دهقانان و کشاورزان روز پایان برداشت و آغاز فصل استراحت بوده از این رو با جمع کردن مغزها و میوه های تابستانی مثل هندوانه به استقبال این روز عزیز می رفتند و طولانی ترین شب سال را جشن می گرفتند.امروزه تزیین سفر شب چله با میوه‌های متنوعی مثل انگور و سیب و خوراکی‌هایی مثل لبوی پخته جزو آداب و رسوم شب یلدا است. اما این میوه‌ها و شب چره‌هایی مثل انواع میوه خشک به مرور به سفره یلدا اضافه شدند. در مورد این که نماد لبو در شب یلدا چیست اطلاعاتی در دسترس نیست اما به هر حال در لیست خوراکی‌های شب یلدا قرار گرفته است.

خواص و فواید لبو برای سلامت بدن آن قدر فراوان است که آن را به عنوان اصلی‌ترین خوراکی‌های یلدا تبدیل کرده است. لبو موجب تقویت سیستم ایمنی بدن شده و از سرماخوردگی در پاییز و زمستان پیشگیری می‌کند. به علاوه خوردن لبو به تمیز کردن معده کمک می کند و سرشار از مواد مفید و مغذی برای بدن است.

لبو همان چغندر پخته است که رنگ قرمز تیره دارد و طعم آن شیرین و تند است. چغندر گیاهی از خانواده اسفناجیان بوده و ریشه مخروطی و غده‌ای شکل آن، کاربرد خوراکی و دارویی دارد. مردم اکثرا هنگام پاییز و زمستان به سراغ لبو می‌روند. اما لبو فواید بی‌شماری دارد که اگر مردم از آن آگاه شوند، نگاهی دیگر به آن خواهند داشت و سعی خواهند کرد بیشتر از آن استفاده نمایند.

لبو سرشار از پتاسیم بوده و به کاهش احتباس آب در بدن کمک کرده و التهاب را کاهش می‌دهد. این گیاه خاصیت ضد التهابی داشته و تورم و درد ناشی از سرماخوردگی یا آنفولانزا را در بدن کاهش می‌دهد.

از خواص لبو برای لاغری می‌توانید بهره بگیرید زیرا لبو سرشار فیبر است. فیبر، برای هضم شدن به مدت زمان زیادی نیاز دارد. بنابراین وقتی شما لبو می‌خورید، احساس گرسنگی دیرتر به سراغ شما خواهد آمد. از طرف دیگر لبو کالری بسیار پایینی دارد؛ به طوری که وقتی شما ۱ فنجان لبو پخته می‌خورید، تنها ۶۰ کالری به بدن شما می‌رسد. از این رو لبو برای کمک به کاهش وزن مناسب بوده و توصیه می‌شود.

لبو مواد مغذی بسیاری دارد که برای حفظ سلامت پروستات می‌توانند بسیار موثر باشند. ویتامین C، بتاکاروتن و پتاسیم از جمه این مواد هستند. مطالعات نشان داده‌اند که مصرف منظم لبو می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به بیماری پروستات کمک کند. با این حال برای اثبات این ادعا نیاز به تحقیقات بیشتری وجود دارد. وجود آنتی اکسیدان‌های قوی در لبو در جلوگیری از سرطان پروستات می‌تواند موثر واقع شود.

لبو سرشار از فیبر بوده، هضم غذا را بهبود می‌بخشد و به درمان یبوست کمک می‌کند. فیبر گاهی می‌تواند موجب تحریک انقباضات رحم شود. از این رو برخی از افراد بر این باروند که لبو قاعده آور است. اما هیچ مدرک علمی برای اثبات این ادعا وجود ندارد. با این حال مصرف لبو در دوران قاعدگی همواره توصیه می‌شود زیرا این خوراکی لذیذ، انرژی را افزایش می‌دهد و می‌تواند در کاهش مشکلات قاعدگی موثر واقع شود.

مصرف لبو در بارداری می‌تواند باعث افزایش انرژی شود و علائمی مثل بی‌حالی را کاهش دهد. همچنین لبو مواد مغذی بسیاری را به مادر و جنین می‌رساند. از همه مهم‌تر اینکه لبو از اسید فولیک غنی است. این ویتامین در جلوگیری از نقص لوله عصبی در جنین نقش مهمی ایفا می‌کند؛ به طوری که مصرف قرص اسید فولیک در بارداری (به ویژه ماه‌های نخست) به همه مادران توصیه می‌شود.

لبو یک ماده غذایی سالم و مغذی است که می‌تواند در بهبود سلامت کبد موثر واقع شود. بتاکاروتن، ویتامین سی، نیاسین، فولات و پتاسیم ترکیبات موجود در چغندر قند هستند که می‌توانند به حفظ سلامت کبد کمک کنند.

لبو سرشار از فیبر بوده و فیبر به بهبود هضم غذا و کاهش خطر ابتلا به یبوست کمک می‌کند. این گیاه مقوی به دلیل غنی بودن از آنتی اکسیدان‌ها می‌تواند اگر التهابی در دستگاه گوارش وجود داشته باشد، آن را کاهش دهد. همچنین لبو حاوی فولات بوده که یکی از ویتامین‌های ب است. فولات به تقویت سلامت روده بزرگ کمک می‌کند و می‌تواند در کاهش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ تاثیرات مثبت داشته باشد.